Kovuşturma Süresi Ne Kadardır ?

Ozerman

Global Mod
Global Mod
Kovuşturma Süresi Ne Kadardır?

Giriş

Kovuşturma süresi, bir suçun işlendiği andan itibaren hukuki işlemlerin ne kadar süre içinde başlatılabileceğini belirleyen önemli bir kavramdır. Bu süre, suçun türüne, ciddiyetine, failin durumuna ve diğer hukuki koşullara göre değişkenlik gösterebilir. Kovuşturma süresi, aynı zamanda bir suçun zamanaşımı ile ilişkili olup, devletin suçluyu cezalandırma yetkisinin sona erdiği noktayı ifade eder. Bu yazıda, Türkiye'deki hukuk sisteminde kovuşturma sürelerini inceleyecek, farklı suç türlerine göre ne kadar süre içinde kovuşturma yapılması gerektiği konusunda bilgi vereceğiz.

Kovuşturma Nedir?

Kovuşturma, ceza muhakemesi hukukunda, bir suç işlendiği iddiasıyla başlatılan resmi soruşturma ve yargılama sürecine verilen isimdir. Bu süreç, suçun işlendiğine dair delillerin toplanması, suçlunun belirlenmesi, suçun mahkemeye taşınması ve cezalandırılmasına kadar geçen zamanı kapsar. Kovuşturma süresi, ceza muhakemesi hukukunda, devletin suçluya karşı cezai yaptırımlar uygulama hakkının hangi süreye kadar geçerli olduğunu belirler.

Kovuşturma süresi, aynı zamanda "zamanaşımı" kavramıyla ilişkilidir. Suçlular, belirli bir süre zarfında yargılanmazlarsa, hukuken suçlu sayılmayabilirler. Bu nedenle, kovuşturma süresi; suçun niteliğine göre belirlenen sınırlar çerçevesinde yargılama sürecinin yapılmasını sağlamak için büyük önem taşır.

Kovuşturma Süresi ve Zamanaşımı

Kovuşturma süresi, genellikle "zamanaşımı" olarak da adlandırılır ve belirli bir suç türü için kovuşturmanın hangi süre zarfında yapılması gerektiğini gösterir. Ceza kanunları, her suç tipi için farklı zamanaşımı süreleri öngörmektedir.

Zamanaşımı, suçlunun cezalandırılmaması anlamına gelmez. Ancak, belirli bir süre geçtikten sonra, devletin suçluyu cezalandırma hakkı sona erer ve davanın açılmasına, cezanın infazına olanak kalmaz.

Türkiye'deki Ceza Kanunu’na göre, kovuşturma süresi (zamanaşımı) suçun türüne göre farklılık göstermektedir. Bu süreler, suçun ciddiyeti, mağdurun durumu ve suçun toplum üzerindeki etkisi gibi unsurlara göre değişir.

Türkiye’de Kovuşturma Süresi ve Zamanaşımı Süreleri

Türk Ceza Kanunu'na göre, suçlar farklı kategorilerde sınıflandırılır ve her kategori için farklı zamanaşımı süreleri belirlenmiştir. İşte bazı suç türlerine göre kovuşturma süresi:

1. **Ölüme Sebebiyet Veren Suçlar (Murder / Adam Öldürme)**

Adam öldürme suçları, en ağır cezalarla cezalandırılır ve dolayısıyla bu tür suçların zamanaşımı süreleri de uzun tutulmuştur. Türk Ceza Kanunu’na göre, kasıtlı öldürme suçlarında kovuşturma süresi 30 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre, failin bulunamaması ya da cezasını infaz etmek için makul bir süre bulunamaması durumunda geçerli olur.

2. **Cinsel Saldırı ve Çocuklara Yönelik Suçlar**

Cinsel saldırı ve çocuklara yönelik cinsel suçlar, toplumu en fazla etkileyen suçlar arasında yer alır. Bu tür suçlar için kovuşturma süresi, mağdurun şikayetçi olması durumunda başlatılabilir. Ancak, mağdurun 18 yaşını doldurmadan önce suç işlenmişse, kovuşturma süresi mağdurun 18 yaşını doldurduğu tarihten itibaren başlar. Cinsel saldırı suçlarının kovuşturma süresi, kanunda 15 yıl olarak belirtilmiştir.

3. **Hırsızlık ve Dolandırıcılık Suçları**

Hırsızlık, dolandırıcılık ve benzeri mal varlığına yönelik suçlar için zamanaşımı süreleri genellikle 8 yıl olarak belirlenmiştir. Ancak, suçun niteliğine göre bu süre değişebilir. Örneğin, büyük miktarda dolandırıcılık yapan bir kişi için bu süre 12 yıla kadar çıkabilir.

4. **Uyuşturucu Madde Ticareti ve Kullanımı**

Uyuşturucu madde ticareti, suç kategorisinde yer alır ve kovuşturma süresi 20 yıl olarak belirlenmiştir. Uyuşturucu madde kullanımı ise daha kısa süreli bir kovuşturma süresiyle yargılanabilir, bu süre genellikle 10 yıl olarak kabul edilir.

5. **Yolsuzluk ve Görevi Kötüye Kullanma**

Kamu görevlileri tarafından işlenen yolsuzluk suçları gibi daha karmaşık suçlar, genellikle 10 yıl içinde kovuşturulabilir. Ancak, kamu görevlisi olan kişinin suçu gizlemesi ya da süreci uzatması durumunda zamanaşımı süresi değişebilir.

Kovuşturma Süresinin Durması ve Kesilmesi

Kovuşturma süresi, bazı durumlarda durabilir veya kesilebilir. Bu durumda, zamanaşımı süresi, belirli bir dönemde işlemeye devam etmez. Kovuşturma süresinin durması ve kesilmesi, Türk Ceza Kanunu'nda belirli durumlara bağlanmıştır.

1. **Zamanaşımının Durması:**

- Failin yurt dışında olması durumunda kovuşturma süresi işlemeye devam etmez.

- Failin ölümünün ardından da kovuşturma süresi işlemeye devam etmez.

2. **Zamanaşımının Kesilmesi:**

- Kovuşturma işlemi başlatıldığında, ya da suçlunun yakalanması durumunda zamanaşımı süresi kesilir ve yeniden işlemeye başlar.

- Mahkeme tarafından verilen hüküm, davanın reddedilmesi veya mahkeme kararına itiraz edilmesi durumunda da zamanaşımı kesilebilir.

Kovuşturma Süresi ve Adil Yargılanma Hakkı

Kovuşturma süresi, sadece suçluların cezalandırılması için değil, aynı zamanda adil bir yargılama sürecinin işleyebilmesi için de kritik öneme sahiptir. Sürelerin kısa tutulması, suçlunun yargılanma hakkının bir an önce gerçekleşmesini sağlarken, uzun süren kovuşturma süreçleri de mağdurların adalet arayışını geciktirebilir. Bu nedenle, kovuşturma süreleri adil bir denge kurmak adına hem mağdurun haklarını hem de suçlunun savunma hakkını koruyacak şekilde düzenlenmelidir.

Sonuç

Kovuşturma süresi, ceza muhakemesi hukukunda, suçların cezalandırılabilirliğini belirleyen önemli bir unsurdur. Türkiye'deki hukuk sisteminde kovuşturma süreleri, suçların türüne ve ciddiyetine göre farklılık arz etmektedir. Zamanaşımı, devletin suçluyu cezalandırma yetkisini belirli bir süreyle sınırlandırırken, suçluların cezalandırılabilmesi için belirli süreler içinde davaların açılması gerektiğini ifade eder. Kovuşturma süresi, yalnızca suçluların cezalandırılabilmesi için değil, aynı zamanda mağdurların da adaletli bir şekilde hakkını araması için büyük bir öneme sahiptir.